Stoomgroep Turnhout vzw : over BOUWSCHALEN

De spoorwijdte wordt gemeten tussen de binnenkanten van de rails. (de spoorbreedte is de afstand tussen de koppen hart-op-hart van de spoorstaven)Daarbij wordt bij de echte spoorwegen een onderscheid gemaakt tussen smalspoor, normaalspoor en breedspoor. In de modelbouw is dit ook zo. De spoorbaan in het Turnhoutse stadspark maakt gebruik van de spoorwijdte 7 1/4" (184 mm) en 5" (127 mm). Om één en ander duidelijk te maken volgt hier een tabel met de bouwschalen en spoorbreedtes in de modelbouw :

de kleine bouwschalen (spoorbreedte in mm) :
Code	Schaal	Normaalspoor	Smalspoor e	Smalspoor m	Smalspoor g
Z	1:220	6,5	-	-	-
N	1:160	9	6,5 (Ne)	-	-
TT	1:120	12	-	9 (TTm)	-
H0	1:87	16,5	9 (H0e)	12 (H0m)	-
S	1:64	22,5	12 (Se)	16,5 (Sm)	-
0	1:45	32	16,5 (0e)	22,5 (0m)	-
1	1:32	45	22,5 (1e)	32 (1m)	-

de kleine bouwschalen (spoorbreedte in mm) :
De meest gebruikte bouwschalen voor 'buitenshuis' spoorwegen zijn de volgende :

Code	Spoorwijdte mm	Spoorwijdte inches	Normaalspoor	Smalspoor e	Smalspoor m
0	32	1 ¼	1:45	1:32	1:22,5
1	45	1 ¾	1:32	1:22,5	1:16
2M	58	-	1:25	-	-
2	63,5	2 ½	1:22,5	1:16	1:11
3M	72	-	1:20	-	-
3	89	3 ½	1:16	1:11	1:8
5A	-	4 3/4	-	-	-
5	127	5	1:11	1:8	1:5,5
6M	144	-	1:10	-	-
7	184	7 ¼	1:8	1:5,5	1:4
7A	-	7 ½	1:8	1:5,5	1:4
10	260	10 ¼	1:5,5	1:4	1:3
15	381	15 ¼	1:4	1:3	1:2

Toelichtingen
De locomotief 'Mieke' is gebouwd naar voorbeeld van een industriële locomotief zoals die bv. Gebruikt werd in zandwinningen. Daar werd décauvillespoor gebruikt van 60 cm. In de modelbouw is dat smalspoor e. De loc rijdt op 7¼" spoor en we lezen dus in de betreffende rij van de tabel dat de bouwschaal dan 1:5,5 zou moeten zijn.
Wie een Antwerpse tram wil maken die kan rijden op spoor 7¼" moet dus een schaalverhouding van 1:4 respecteren
Dezelfde tram voor spoor 5" moet dan weer in schaal 1:8
De aanduiding M achter de cijfercode staat voor 'museum' (museummaten : 1:25, 1:20 en 1:10)
De aanduiding A achter de cijfercode staat voor 'Amerikaans' (maat alleen geldig in de USA, Westkust)

In 1988 werden op een vergadering van verschillende modelbouwers uit Europa normen afgesproken die vervat werden in de NEM-normbladen van MOROP voor 'Normen Europaïscher Dampf- und Gartenbahnen' in de bladen 310 en 311.