Het begon eigenlijk allemaal al in 1803, toen Richard
Trevitick een tractiemachine gebouwd heeft die over het algemeen aanzien
werd als de eerste stoomlocomotief ooit. In februari 1804 trok een
tweede locomotief een lading van 25 ton over een lengte van 9,5 mijl in
4 uur tijd op de 'Pen-y-Darren'-spoorweg in Zuid-Wales. De locomotief
was echter zo zwaar voor de gietijzeren sporen dat deze laatste dikwijls
braken. Merk op : niet de wielen hadden toen flenzen, wel de sporen.
In
1808 maakte hij zelfs een locomotief die voor louter plezier personen
vervoerde op een cirkelvormige baan die uitgelegd was aan wat nu de
University of London is in Euston. Hij had hem 'Catch as Catch' can
genoemd. Was dit dan de echte enige en eerste tuinspoorbaan ?
In 1811 verbeterde William Hedley het toenmalige
locomotiefconcept en bouwde de 'Puffing Billy'. En daarna de 'Wylam
Dilly'. Deze laatste machine deed zelfs dienst tot 1866. Beide
locomotieven zijn bewaard gebleven, de eerste kan men zien in het
'Science Museum' in South Kensington in Londen en de tweede in het Royal
Scottish Museum in Edinburgh.
In 1814 bouwde George Stephenson (de vader van de
stoomlocomotief genoemd) als werktuigkundige zijn eerste machine voor de
Killingworth kolenmijn. Hij werd in 1821 aangesteld als ingenieur voor
de Stockton and Darlington Railway, die op 27 september 1825 officieel
geopend werd als eerste spoorlijn op de wereld. Dat is dus 21 jaar na de
uitvinding van de stoomlocomotief door Trevitick.
We weten allemaal dat de eerste spoorweg op het
vasteland van Europa geopend werd tussen Brussel (Groene Dreef - Allée
Verte) en Mechelen op 5 mei 1835... Dat onze eerste locomotieven op die
dagen waren : 'La Flèche' (de Pijl), 'Stephenson' en 'L'Eléphant' (de
Olifant). (juist, ja, de namen waren in die tijd alleen in het frans,
het zou nu niet meer kunnen... George Stephenson en zijn zoon Robert
waren op de opening van de Belgische spoorweg aanwezig en werden zelfs
gehuldigd door koning Leopold I (oh, ja, we moeten eigenlijk schrijven
Léopold, nietwaar).
|